Yıllar içinde konteyner gemilerindeki değişimi hiç merak ettiniz mi?
Gelişen teknoloji, endüstri ve küreselleşen dünya ile birlikte kullanılan tüm araçlar hızlı bir değişime sahip. Elbette konteyner taşımacılığı sektörü de bu değişimden nasibini aldı. Konteyner gemilerinin evriminin nasıl gerçekleştiğini inceleyeceğiz.
Yıllar geçtikçe gemiler hem boyut olarak hem de teknolojik olarak büyüdü. Konteyner taşıma gemileri de bu değişim ve gelişimin içinde yer almıştır. Daha fazla konteyneri daha hızlı bir şekilde taşıma isteği bu değişimin ana fikri olmuştur diyebiliriz.
▼ Şimdi bu gemilerdeki değişiklikleri inceleyelim. ▼
Erken Dönem Konteyner Gemileri
İlk nesil konteyner taşıyıcıları olarak kabul edilen gemiler ‘Erken Konteyner Gemileri’ olarak adlandırılmaktadır.
Bu gemiler 1000 TEU’ya kadar taşıma kapasitesine sahip dökme demir veya tanker gemilerden oluşuyordu. İlk gemi 2. Dünya Savaşı’ndan sonra dönüştürülen Ideal-X idi. Bu gemilerin başlangıç tarihi olarak 1956 yılı kabul edilebilir. Bu gemiler dönüştürülmüş güvertelerde konteyner taşıyordu. Hızları 18 ila 20 knot arasındaydı. Ayrıca bu gemilerin çoğu vinç taşıyordu çünkü o zamanlar limanlar gelişmemişti.
1970’lere gelindiğinde konteyner taşımacılığı dünya genelinde benimsenmeye ve daha fazla kontrol altına alınmaya başlanmıştı. Bu dönemde birincil amacı konteyner taşımak olan gemiler üretilmeye başlandı (Fully Cellular).
C7 Sınıfı gemiler 1968 yılında tanıtılmıştır. Bu gemilerde daha fazla konteyner taşımak için vinç kısmı kaldırılmıştır. Hızları 20-24 knot‘a yükseltilmiştir.
Panamax
Konteyner gemilerinin evriminin ikinci aşamasına bakalım. Gelişen ekonomiler ve büyüyen deniz taşımacılığı sektörü yeni gemilerin üretilmesini zorunlu hale getirmiştir. Taşınan konteyner sayısının artması maliyetleri düşürmektedir. Bu nedenle konteyner kapasitesinin artırılması istenmiştir. Panamax standardı olarak bilinen Panama Kanalı standardına 1985 yılında 3000-3400 TEU ile ulaşıldı. Kanalın genişliğine girmek için maksimuma çıkmaya başladı. Ve bu durum Panamax Max gemilerini ortaya çıkardı. Panamax Max gemiler ile bu TEU 3400-4500 ‘e çıktı.
Panamax Sonrası ( 1 ve 2 )
1988 yılında 4500 TEU kapasiteli APL C10 konteyner gemisi serisi tanıtıldı. Post-Panamax 1 sınıfı gemiler Panamax gemi sınıfından çok daha uzun değildi. Genişliği artırıldı. Verimliliğin artırılması hedefleniyordu. 1990’ların sonuna gelindiğinde küresel ticaretteki hızlı artış süreci hızlandırdı. 2000 yılı yaklaşırken Post Panamax 2 gemileri değişimde bir sonraki adım olmaya yakındı. 6000-8500 TEU seviyelerine ulaşıldı ve Post Panamax 2 gemileri uluslararası ticarette yerini almaya başladı. Ancak bu gemiler bazı limanlar için altyapı sorunu oluşturuyordu. Daha derin draftlar, gemiden kıyıya uzanan vinçler gibi. Bu süreçten sonra rıhtımlar modern hallerine doğru gelişmeye başladı.
Çok Büyük Konteyner Gemisi (VLCS)
2006 yılında Maersk tarafından 11.000 -14.500 TEU aralığında kapasiteye sahip bir gemi sınıfı tanıtıldı. Panamax sınıfından sonra üçüncü nesil bir sınıf oluşturuldu. Panama Kanalı‘nın özelliklerinden daha büyük oldukları için Very Large Containership olarak adlandırıldılar. Genişlikleri 22 konteynerin genişliğini aşıyordu.
Ultra Büyük Konteyner Gemisi (ULCV)
Panamax serisi ve VLCS gemilerinden sonra 2013 yılında 18.000 TEU ‘ya ulaşan Ultra Large Containership sınıfı tanıtıldı. (Maersk buna Triple E adını verdi). Bu sınıf gelişmeye devam etti; 2017’ye kadar 20.000 TEU ‘nun üzerindeki gemiler hala hizmette. Üst düzey gemiler Süveyş Kanalı‘nın boyutlarına uyacak şekilde geliştirilmeye devam ediyor. Günümüz teknolojisi ve tesisleri 30.000 TEU seviyesine kadar gemileri hızlı bir şekilde üretebilmektedir. Ancak kanal boyutları ve ticari hacim kaygıları gibi nedenlerle henüz buna ihtiyaç duyulmuyor.
Dünyanın En Büyük 5 Konteyner Gemisi 2023 için Tıklayınız ➥
